Kalsiyum dobesilat, kapiller fonksiyon bozukluklarını düzelten, lenfatik akımı artıran, trombosit agregasyonu ve trombogenezi inhibe eden bir bileşiktir. Bu etken madde, venotonik bir ajan olarak kullanıldığında, iskelet kasında iskemi-reperfüzyon hasarına olan etkileri araştırılmıştır.

Sprague-Dawley cinsi 25 rat, 5 gruba ayrıldı. Grup 1'de sadece anestezi uygulandı. Grup 2'de turnike yoluyla sağ arka ekstremiteye 4 saat süreyle iskemi işlemi uygulandı ve iskemi lazer doppler ile gösterildi. Grup 3 ve Grup 4'te belirli zaman aralıklarıyla ağızdan kalsiyum dobesilat verildi. Grup 3'te 4 saat iskemi, Grup 4 ve Grup 5'te ise 4 saat iskemiyi takiben 2 saat reperfüzyon uygulandı. Bütün gruplarda soleus kası, akciğer ve karaciğer dokusu çıkarılarak, lipit peroksidasyonunun nihai ürünü olan malondialdehit düzeyleri ölçüldü. Serum kreatin fosfokinaz düzeyleri de incelendi. Ayrıca, histopatolojik analiz için soleus kasından alınan doku kesitleri nitroblue tetrazolium boyasıyla boyanarak oksidatif enzimlerde tüketimi gösteren menekşe renkli hücrelerin sayımı yapıldı.

İlaç kullanılmayan iskemi sınıfı ile kalsiyum dobesilat verilen iskemi sınıfı karşılaştırıldığında, kalsiyum dobesilatlı iskemik grupta kas ve karaciğer malondialdehit düzeylerinde ve kreatin fosfokinaz düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı bir azalma gözlemlendi (P < 0.05). Kalsiyum dobesilatlı iskemi-reperfüzyon grubu ile ilaçsız iskemi-reperfüzyon grupları karşılaştırıldığında, kalsiyum dobesilatlı iskemi-reperfüzyon grubunda serum kreatin fosfokinaz ve kas malondialdehit seviyelerinde anlamlı bir azalma görüldü (P < 0.05).

Şu anda klinik kullanımda sadece ağızdan formu bulunan ve venöz sağlık sorunlarının tedavisinde kullanılan bu ilacın, iskeminin etkilerini ve klaudikasyonun neden olduğu iskemi-reperfüzyon hasarını azaltabileceği sonucuna varıldı. İskemi-reperfüzyon hasarı, kalp, kas, karaciğer, akciğer, böbrek ve bağırsaklarda sıklıkla rastlanan ve önemli patolojilere yol açabilen bir durumdur. Hangi organda olursa olsun, IR sistemik enflamatuvar bir yanıta yol açar ve iskelet kasında olduğunda ekstremitede fonksiyon kaybı ve amputasyon ile sonuçlanabilir. Ayrıca kardiyovasküler sistem, respiratuar, hepatik ve renal disfonksiyonlara bağlı ölümler görülebilir. İskemi-reperfüzyon hasarını açıklamak için birçok hipotez öne sürülmüştür. Bunlar arasında en çok kabul gören mekanizma, reperfüzyon sırasında ksantin oksidazdan üretilen serbest oksijen radikalleridir. Ayrıca kapiller seviyede nötrofil veya trombosit agregasyonları, hipoksik vazokonstrüksiyon, kapiller geçirgenlikte artış ve endotelde yapısal değişiklikler meydana geldiği gösterilmiştir. Bu oksidatif stresi azaltmak için vücutta geliştirilen mekanizmalar arasında katalaz ve glutatyon sistemleri sayılabilir. Bununla birlikte, iskemi veya iskemi-reperfüzyon aşamalarında birçok ajan kullanılmıştır. Kalsiyum dobesilatın kapiller fonksiyon bozukluklarını düzelttiği, serbest oksijen radikallerinin seviyesini düşürdüğü, nitrik oksit sentez ve salınımını artırdığı, endotel hücrelerinde deskuamasyonu önlediği ve bu etkilerinden ötürü venöz sağlık sorunlarının tedavisinde kullanıldığı bilinmektedir. Bu çalışmada, kalsiyum dobesilatın bu etkilerinden ötürü ekstremite iskemi-reperfüzyon hasarındaki rolü araştırılmıştır.